İçedönük duyumsama

From Wikisocion

Description of Si from "Dual Nature of Man" by A. Augusta

White (introverted) sensing Si

We view an object's internal state as the relationship between events that precondition one another. This element perceives information about how processes are reflected by one's internal state. This includes the sense of one's own condition and the sensations of people evoked by this interdependence. Interaction in space is nothing more than a reflection of one object in another. Objects reflect in other objects, evoking certain sensations in one another. Such an individual perceives external information in form of sensations evoked by ongoing events. For example, the sensation of pain is essentially the reflection within a person's mind of a relationship between his functioning body and a process occurring in some part of the body that impedes this functioning.

When this element of perception is in the leading position, the individual has the ability to change the qualities of the surrounding space and influence the sensations of people within it. He is able to avoid physical discomfort and protect others from it. This element is defined bby the ability to recreate previously experienced aesthetic sensations. An excellent example is Peter Paul Rubens, who created his paintings not from nature, but from his memory of once experienced aesthetic sensations. By paintings, he sought to evoke in the viewer certain aesthetic experiences. Such creativity constitutes the recreation of an object that is able to provide other people with aesthetic sensations that were intended by its creator. When an individual of this type is preparing something, he starts from envisioning all the associated qualities that the final product will have.

These people are able to distinguish previously experienced aesthetic sensations from new ones. They are able to "collect" and remember them. This also presupposes that such individuals are able to contra-position their sensations to those of others, the ability to contend for their fulfillment, and the ability to mold and perfect not only one's own aesthetic tastes and habits, but also those of others. We might say that such individuals have the ability to impose their understanding of aesthetics and comfortable life on other people.

Si'nin Vikisosyon Açıklaması (çeviri: KayrabCebll)

İçedönük duyumsama (Si) irrasyonel, içedönük, ve dinamik bir bilgi elementidir. Aynı zamanda Si, S, deneyimsel duyumsama, veya ak duyumsama olarak adlandırılır.

Si hisleri özümseme ve tüm ayrıntısı ile deneyimleme yeteneği ile ilgilidir.

Si, bir seferde gerçekleşen süreçler (dinamik) arasındaki somut, doğrudan (dışsal) bağlantılara (içedönük), yani nesneler arasındaki etkileşimlerin fiziksel, duyusal deneyimine odaklanır. Bu durum içsël ve somut fiziksël durumların ve çeşitli fiziksël dalgalanmaların veya maddelerin hareket, sıcaklık ve kirlilik gibi şekillerde nesneler arasında doğrudan ne şekillerde aktarıldığının farkındalığına yol açar. Bu somut fiziksel süreçlere olan farkındalık, sonuç olarak sağlıksal farkındalığa veya kişinin çevresiyle optimal dengeye ulaşmasına yol açar. Somut olan çevreye verilen fiziksel tepki estetiği, komforu, rahatlığı ve zevki anlamamızın ve tanımlamamızın ana yoludur.

Dışadönük duyumsama Se'nin aksine, Si, bir şeyleri elde etmek veya başarmak için neyin gerekli oldduğu konusunda dışsal olarak yönlëndirilën bir anlayışa odaklanmak yerine kişinin kendi gereksinimlerini takip etmesi ile ilgilidir. Bu nedenle, Se ego tipleri başkalarının tercihlerinin ne kadar haklı olduğunu değerlendirme konusunda kendilerini yetenekli hissederken, Si ego tipleri çatışmayı en aza indirmek istediklerinden (kendi komforlarını ekstrem bir şekilde etkilemediği sürece) başkalarının kararlarına uyum sağlayamaya çalışacaktırlar.

İçedönük sezgileme Ni'nin aksine, Si, soyut süreçlerden ve neden-sonuç bağlantılarından çok kişinin etrafı ile olan doğrudan etkileşimi ve uyumu (ya da uyuşmazlığı) ile ilgilidir.

Si'ye değer veren tipler hedeflere ulaşmak yerine ve kendilerini zorlamak yerine zamanlarını eğlenceli aktiviteler yaparak geçirmeyi tercih ederler. Aktiviteler zevkle yapılırsa, insanların onlara daha fazla çaba ve zaman vereceğine ve ayrıca uzun vadede yaptıkları işte daha yetenekli hale geleceklerine inanmayı severler. Heddeflerin, dış dünyanın talepleri ve kısıtlamaları tarafından şekillendirilmek yerine, insanların içsel ihtiyaçlarına uygun olması gerektiğine inanırlar ve bu nedenle başkalarını yapmak istemedikleri şeyleri yapmaya zorlamazlar. Ayrıca, kişisel refahları veya rahatlıkları doğrudan tehlikede olmadığı sürece barış içinde bir arada yaşamayı çatışmaya tercih ederek, rahat ve keyifli olmaya çalışırlar.

temel (1.) fonksiyon olarak Si (SEI ve SLI)

Kendilerinde ve başkalarında içsel fiziksel durumları tanıma, bu durumlara nasıl ulaşıldığını anlama ve bu fiziksel durumları yeniden yaratma ve bunlardan kaçınma konusunda güçlü bir yetenekleri vardır.

Temel fonksiyon olarak Si'ye sahip olan bireyler, içsel fiziksel deneyimlerini tatmin eden durumlara çekilirler. Si temel fonksiyon bireyler fiziksel durumları tanımayı, yeniden yaratmayı veya analiz etmeyi içeren durumlara katılım yaptıklarında büyük bir kişisel güç ve coşku hissederler.

Rahatsızlıktan kaçınmak bu tiplerin temel motivasyonlarından biridir. İçsel rahatsızlık hissi gergin bir psikolojik atmosferden, çok çalışmaktan ve vücudun kaynaklarını tüketmekten, diğer insanlar tarafından veya çok sayıda "yapılacak şey" tarafından baskı altında kalmaktan ve doymamış ya da aşırı doygun fiziksel ihtiyaçlardan kaynaklanabilir. Bu tipler, ortaya çıkan rahatsızlığı çabucak tanır ve o rahatsızlığı yaratan şeye karşı oldukça karşı çıkıcı olurlar ve ya kaynağı dağıtmak için akıllıca önlemler almaya ya da kendilerini rahatsız eden şey her neyse ondan kurtulmaya eğilimlidirler. Kendileriyle rahatsızlık duygularını paylaşan diğer insanlara karşı çok anlayışlıdırlar ve gerginliği hafifletmeye ve iyi çözümler sunmaya yardımcı olabilirler.

Si öncül tipler kendilerini sürekli olarak çevrelerine (bu etraflarındaki insanları da içerir) göre ayarlarlar ve belirli bir durumda neyin arzu edilmeye "uygun" olduğu konusunda nadiren sabit fikirlidirler. Bu nedenle, diğer insanların gereksinimlerini geçici bir şekilde karşılamaya isteklidirler. Bir şeyin "doğru hissettirmesi" bunu yapmayı haklı çıkarmaları için yeterlidir. Bu davranış, zayıf Ni ile birlikte olduğu için dışarıdan gözlemciler için rastgele görünebilir..

yaratıcı (2.) fonksiyon olarak Si (ESE ve LSE)

Birey doğal olarak rahatlatıcı aktiviteler ve eğlence organize etmede ve insanların sakin olmalarını ve eğlenmelerini sağlamada iyidir, ancak bu davranış ve beceriyi her zaman otomatik olarak yapmak yerine belirli bir gereksinim gördüğünde gösterir. Birey, Si'ye öncül olarak sahip olanların aksine her zaman sakin ve dengeli olmaya vurgu yapmaz.

Birey, insanların zevklerine ve kişisel tercihlerine uyum sağlar ve arkadaşlarının ve aile üyelerinin hoşnut kalmalarını ve zevk almalarını sağlayacak şeyler yapmayı veya vermeyi sever. Örneğin evde rahat, temiz ve ferah bir ortam yaratmak, sevecekleri bir şeyi yapmak için başkalarını dışarı çıkarmak veya hobilerini sürdürebilecekleri fırsatlar ve insanlar bulmak gibi şeyler ile ilgilenirler.

rol (3.) fonksiyonu olarak Si (IEI ve ILI)

Birey, başkaları rahatlama, keyif alma ve bunları gerçekleştirmesi gereken etkinliklere olan gereksinimini vurguladığında bundan hoşlanmaz, çünkü içsel olarak gereksinim duydukları şey tam tersidir — eylem ve çözüm gereksinimi. Zamanlarını "bedenlerinin onlara söylediklerini dinlemeye" çalışarak harcamak yerine, belirsizlik ve tereddüt duygularının üstesinden gelebilecek net ddış taleplere sahip olma gereksinimi duyarlar.

savunmasız (4.) fonksiyon olarak Si (EIE ve LIE)

İçedönük duyumsamaya 4. fonksiyon olarak sahip olan bireyler, Si'nin etkilerine karşı ihmalkar olma eğilimindedirler ve Si görüşlerinin hedeflerine ulaşmak için diğer elementlerden daha az önemli olduğu görüşüne sahiptirler. Fiziksele, kısa vadeye, burada-ve-şimdiye uzun mesafeli ve uzun vadeli hususlardan daha düşük öncelik verirler. Bu durumun tipik bir tezahürü, küçük estetik ayrıntılara karşı bir endişe eksikliğidir çünkü uzun vadede onlarla ilgilenmenin hiç bitmeyen bir egzersiz oldığu görüşüne daha fazla odaklanılır. Bu, aynı zamanda özellikle o şeylerle uğraşılması gerekmiyorsa nesnelerin nerede olabileceğini ve kendi fiziksel duyumlarını fark etmeme, yakın çevrenin göreceli olarak farkında olmama olarak da kendini gösterir. 

LIE'de küçük estetik detaylara olan endişe eksikliği daha belirgindir; EIE durumunda ise, Si'ye düşük odak durumu formları doldurma, belgeleri imzalama veya vergi beyannamelerini doldurma gibi düşük seviyeli pratik ayrıntılardan hoşlanmakları için daha belirgindir.

4. fonksiyon olarak içedönük duyumsamaya sahip bireyler Si görüşlerinin daha az önemli olduğuna inandıklarından üstüne düşünülmemiş, yeni veya ihmal edilmiş Si meseleleri yüzünden rotadan sapmaya eğilimlidirler.

akıl çelici (5.) fonksiyon olarak Si (ILE ve  IEE)

Birey, fizyolojik duyumlar ve kişinin gerçek arzularıyla denge ve uyum duygusu da dahil olmak üzere, kendi bedensel süreçlerinden kronik olarak habersiz olma eğilimindedir. Bazen kendisinin anlayamadığı veya yerine getiremediği tuhaf tercihleri olur.

Birey neredeyse hiçbir zaman çekiciliğini veya cinselliğini açıkça ve alenen vurgulamaz, ancak cinselliğini ve çekiciliğini güvene dayalı bir atmosferde geliştirebilen ve arttırabilen, en azından küçük bir güvenilir arkadaş çevresi ve partneri olmasını hayal eder.

harekete geçirici (6.) fonksiyon olarak Si (LII ve  EII)

Birey, başkaları ve kendisi için zevkli duyusal deneyimler üretmekte güçlü çeker, ancak yakınındaki birinin durumundan ipucu alıp öncülük edeceğini umarak zevk, eğlence ve rahatlama hakkında konuşmayı sever.

Birey, periyodik olarak gergin ve rahatsız olma eğilimindedir ve genellikle bu hisleri kendi başına çözemez. Rahatlamasına ve yaptığı şeye gerçekten gereksinimi olup olmadığına ya da yaptığı şeyden keyif alıp almadığına ve biriken gerilimin kaynağının ne olabileceğine içsel olarak bakmasına yardımcı olacak birilerine ihtiyacı vardır.

Bu alanda aşırı uçlara yönelebilir, ya duyuları sağlıksız bir ölçüde mahrum bırakabilir ya da şımartabilir.

görmezden gelici (7.) fonksiyon olarak  Si (SLE ve  SEE)

Birey, fiziksel durumunu ve duyumlarının kalitesini değerlendirmede mükemmel derecede ustadır, ancak dış deneyimleme ve dünyayla etkileşime girme eylemine öncelik verir. Dış dünyada yapılması gerekenler varken inatla uyum ve dengeye odaklananlara karşı sabırsızlık duyar. Bu tiplere göre duyuların keşfi, kişinin kendi zamanında özel olarak yapması gereken bir şeydir, ancak halk içinde her şeyi tartmak zorunda kalmadan etkileşmeye, bir şeylere dahil olmaya ve durumları yönetmeye hazır olmalıdırlar.

açığa vurucu (8.) fonksiyon olarak  Si (LSI ve  ESI)

Birey, kendisinin ve başkalarının fiziksel durumu ve iyiliği gibi konulardda, estetik duyumlarını ve iyi yemek, rahatlatıcı duyumlar gibi duyusal uyarıcıların içsel etkilerini tanıma ve değerlendirme yeteneğinden emindir. İstendiğinde bunlar hakkında ikna edici bir değerlendirme yapabilir, ancak yatıştırıcı, rahatlatıcı şeyleri ve bunlarla ilgili tartışmaları hayatta bir öncelikten ziyade eğlence kaynağı olarak görür. Bu alanlardaki genel güvenine rağmen, bu konuları çok ciddiye almaz ya da bu konularla kendisinin çok sıklıkla ilgilenmesine izin vermez. Dikkatini fiziksel durumuna ve iyiliğine odaklamayı seçtiğinde Se yaklaşımını tercih etmesi ve kendisine veya başkalarına katı, zorlu bir diyet veya egzersiz rejimi dayatması daha olasıdır.

Aspects in the Valued Functions by Dmitry Golihov

Si as leading function of SLI (ISTp; Jean Gabin) and SEI (ISFp; Dumas)

These people live with sensory pleasures of life and look for them everywhere: great food, a comfortable chair, a variety of good, stable physiological sensations. Often consider themselves to be experts in their physical tastes: "If I love warmth, then everyone who likes cold is a walrus". Very self-confident in matters of health, can put their views about health "above" the opinions of the doctors or even to treat their advice as irrelevant. Almost always have good health, but excessive enthusiasm for sensory pleasures of life can sabotage them. Smoking, alcohol, gluttony - it is very difficult to just give it up. At the same time on these issues they have very conservative tastes. If he is involved in the kitchen, such skills come to him easily if he is predisposed to such activity. But can be very critical of cooking of others, especially high-risk atypical dishes. Often carry all that is necessary for comfort with them. Freely talk about intimate matters, don't consider it necessary to hide any of this from strangers, like to talk about their illnesses and inner workings of their bodies. Conservative in his sensory experiences, so in these matters, he is very attentive. Confident in his invulnerability and reliability. If he senses or feels something, then he won't listen to anyone and will do everything "in his own way." He likes reliable things that can be used to "bend a horseshoe", and indeed such an idea may come to his mind easily. Has good control of his body and its plasticity. Have a need to always feel something physically, to confirm own presence in the world, and will surround themselves with such things: warm carpet, woolen socks, soft kitten, baoding balls for spinning in hands. Fuss a lot over issues of convenience, but does not worry, this fussing is a way to maintain a conversation.

Si as creative function of ESE (ESFj; Hugo) and LSE (ESTj; Stirlitz)

This person is an expert in physical comfort and sensory pleasures, he likes to deliver this as "products" to other people. Enjoys cooking, approaches this issue very creatively, though sometimes too creatively and his dishes come out as too specific. Great experimenter in a variety of sensations, like their maximum diversity. Proposal to try a rare exotic dish will often be welcomed. These people make for good massage therapists. Take care of their loved ones in physical sense. They know how to create coziness and comfort in some not intended for this place. Creative and skillful in matters of medicine: if it turns out they need to do a surgery "in the field", they will do it gladly, without any experience. Generally likes to treat other people, to make their bodies healthier, to conduct experiments on how to improve the state of the body or make it more beautiful: hardening, changing of appearance, weight loss, etc. Also love to taste anything and experience unexpected tastes, smells, physical sensations, and share this with others around them. Run around all day with offers to their close ones: "try eating these berries", "smell this, smells pleasant like a flower," "do you want me to massage your shoulders?", "maybe you want some candy with jam?". If someone asks them for some sensory pleasure often it is very difficult for them to refuse. In connection to this they may get into some rather strange sensate territory just because somebody requested something of them.

Si as activating function of EII (INFj; Dostoevsky) and LII (INTj; Robespierre

Many of the concerns of people center around issues of health, usefulness / harmfulness, reliability, and this is usually evident. They are often like walking medical guides - know what should be taken and when in the event of sickness. These questions serve as the foundation of their self-esteem, so in these matters they are not afraid to go too far: winter swimming, training, jogging in the morning, drinking specialized products for promotions of health. Often attracted to alternative medicine. Anything that can improve their health holds their interest. They are very weary of the slightest dangers to their physical well-being: when it's cold - they are the first to notice the need to dress warmer. May ask to reduce speed when someone is driving too fast. Any threats to their well-being are unacceptable - even if one screw comes loose they see it as a potential threat to their lives and refuse to move in a way. Always check machinery and equipment for the most trifling reasons. Never confide "packing their parachute" to someone else. If they have any health problems, for them this is a serious blow to self-esteem. In active defense of this function will seek to prove their physical soundness, to be the first to undertake physical hardships (say, the first to carry heavy furniture during community gatherings). In passive defense will say: "Yes, I am old and sick." All that can be used to confirm their physical soundness, will be given priority. So they like to exercise as a way to prove that they are still capable. The most terrible punishment for them is to lay helplessly ill in bed in the presence of other people. They like to be confident in the medical plan of the organization for which they are working. They often become hostages of the word "beneficial" especially if it relates to health. Usually demonstrate a lot of care about social security, debt to the people by the government. They fear of getting into a situation where there is no one around to give a glass of water. To convince themselves that their health is ok, for them it is desirable to periodically somehow "feel" their body strength: hiking, rock climbing, marathons, triathlon, etc. If the test is passed, then their physical well-being is considered to be fine.

Si as suggestive function in ILE (ENTp; Don Quixote) and IEE (ENFp; Huxley)

These sociotypes always move in the direction of places where there is physical comfort and constancy, pleasant sensations, and cannot deny themselves in this. Where they are physically comfortable, such places are good, even if they are very expensive. Love fine food, massage, rubbing. Having found one place where they feel comfortable, such as a restaurant - could go there for dinner across town. Avoid places which lack all of his needed physical facilities. Food lovers, slaves to their preferences and habits. If they have a sweet tooth, will consume sweets by kilograms. Often determines the state of their physical being by the words of others, easily suggestible by this. Sometimes can try to recreate at home the elements of the place where they felt most comfortable physically. Quickly become accustomed to the "good" and this becomes their weakness in the future - without it they cannot endure. Suggestible by authorities on issues of health - if he is told that he needs to have something treated, he will easily believe it. In this context, can fall prey to "snake oil physicians". May forget to eat on time or to take medicine, to sleep, thus are in need of caring parents or spouses.

Additional links and descriptions


BM elementleri
Dışadönük sezgilem Dışadönük mantık Dışadönük duyumsama  Dışadönük etik 
İçedönük sezgilem  İçedönük mantık İçedönük duyumsama İçedönük etik